Voedsel en water zijn heel belangrijk om in leven te blijven, maar er is een ding wat nog belangrijker is. Zonder zuurstof kun je namelijk nog niet eens een aantal minuten overleven. Belangrijk dus om bewust adem te halen en je verspreiding van het zuurstof door je lichaam te optimaliseren. Adembewustwording is het antwoord hierop.
Zuurstof krijg je binnen door adem te halen en wordt vervolgens verspreid naar alle cellen in je lichaam. De adem is verbonden aan ‘prana’ (de vitale levensenergie die het lichaam voedt, zoals in Sanskriet gezegd wordt) en ‘apana’ (de energie die het lichaam van afvalstoffen ontdoet). Prana is verbonden met de inademing en apana met de uitademing. Door de ademhaling te optimaliseren, blijf je niet alleen in leven, maar kan je ook de kwaliteit van je leven beïnvloeden.
Pranayama
Om de ademhaling te kunnen optimaliseren, zal je bewust moeten zijn van je ademhaling en deze moeten kunnen beheersen. ‘Pranayama’ betekent in Sanskriet deze adembeheersing. Prana bestaat dus voor de levenskracht en ‘yama’ voor de uitbreiding hiervan. Voordat je echter deze techniek goed kan gebruiken, is het verstandig om eerst je natuurlijke ademhaling te observeren.
Adembewustwording
Het observeren van je ademhaling wordt ook wel adembewustwording of breath awareness genoemd. Om jezelf bewust te worden van jouw ademhaling, neem even 5 minuten de tijd voor jezelf. Ga op een rustig plekje zitten, waar je niet gestoord wordt. En adem dan rustig in en uit op jouw natuurlijke ritme. Vraag je vervolgens het volgende af:
- Hoe adem ik in en uit? Door mijn neus of door mijn mond?
- Waar in mijn lichaam voel ik mijn ademhaling?
- Adem ik net zo lang in als uit?
- Is mijn ademhaling vloeiend? Adem ik na mijn inademing direct weer uit of is er een pauzemoment?
- Wat voel ik als zuurstof mijn lichaam in en uit gaat?
Belangrijk is dat je tijdens het stellen van deze vragen en het observeren wat er in je gebeurd, niks verandert. Ervaar eerst bewust wat jouw ademhaling met je doet.
Gelijkmatige ademhaling
Om een start te maken met pranayama kan je aan de slag gaan met de gelijkmatige ademhaling. In Sanskriet word dit ook wel ‘sama vritti’ genoemd. Met deze techniek focus je erop dat je in- en uitademing beiden even lang duren.
Nadat je je ademhaling rustig hebt geobserveerd met de vragen hierboven, kun je doorgaan met het sturen van je adem. Maak deze gelijkmatig als dit nog niet het geval is. Adem bijvoorbeeld 5 tellen in en 5 tellen uit. En houd dit vol. Geef jezelf de tijd om aan deze manier van adem halen te wennen.
Als je de gelijkmatige ademhaling onder controle hebt, kan je de volgende stap zetten door een pauze tussen je in- en uitademing te plaatsen. Voel in eerste instantie hoeveel tellen voor jou prettig voelt om een pauze in te lassen. Daarna kan je kijken of je de pauze kan verlengen tot hetzelfde aantal tellen als je in- en uitademing.
Neem de tijd
In het hele bewustwordingsproces van je ademhaling is het van belang dat je niet je adem forceert. Zodra je te gespannen met je ademhaling bezig bent of jezelf teveel druk oplegt, zullen je spieren verkrampen wat de doorstroming van je zuurstof en daarmee je prana (levensenergie) beperkt in plaats van bevordert. Neem dus je tijd om deze techniek onder de knie te krijgen en respecteer je grenzen!
Let jij bewust op je ademhaling? Zou je graag er bewuster mee bezig willen zijn, maar lukt telkens niet? Of heb je tips hoe het jou juist wel lukt? Let me know!
Merk je dat je verkrampte nek-, schouder- en rugspieren hebt, doe dan deze oefeningen in combinatie met een gelijkmatige ademhaling.
